کد مطلب:28888 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:116

خطر ترک امر به معروف و نهی از منکر












از نگاه امام علی علیه السلام یكی از عوامل اصلی تداوم انقلاب اسلامی، امر به معروف و نهی از منكر است. اقامه همه ارزش های اسلامی و انسانی، ارتباط مستقیم با این فریضه دارد. اگر این فریضه فراموش شود، ارزش ها به فراموشی سپرده خواهند شد، و روزی كه جامعه اسلامی از ارزش های دینی روی گردانَد و به چیزی جز اسلامْ پناه بَرد، نصرت الهی را از دست خواهد داد، در پیكار با دشمنان خارجی، فرو خواهد ماند، حكومت محمّدی و علوی شكست خواهد خورد، اشرار بر جامعه اسلامی سلطه خواهند یافت و دعای نیكان، مستجاب نخواهد شد.

امام علیه السلام در ادامه خطبه قاصعه و سخنانی كه گذشت، در این باره چنین فرمود:

إنَّكُم إن لَجَأتُم إلی غَیرِهِ حارَبَكُم أهلُ الكُفرِ، ثُمَّ لا جَبرائیلُ و لا میكائیلُ و لا مُهاجِرونَ ولا أنصارٌ یَنصُرونَكُم إلّا المُقارَعَةَ بِالسَّیفِ حَتّی یَحكُمَ اللَّهُ بَینَكُم.

وإنَّ عِندَكُمُ الأَمثالَ مِن بَأسِ اللَّهِ وقَوارِعِهِ و أیّامِهِ ووقائِعِهِ. فَلا تَستَبطِئوا وَعیدَهُ جَهلاً بِأَخذِهِ، و تُهاوُناً بِبَطشِهِ، ویَأساً مِن بَأْسِهِ.

فَإِنَّ اللَّهَ سُبحانَهُ لَم یَلعَنِ القَرنَ الماضِیَ بَینَ أیدیكُم إلّا لِتَركِهِمُ الأَمرَ بِالمَعروفِ وَالنَّهیَ عَنِ المُنكَرِ. فَلَعَنَ اللَّهُ السُّفَهاءَ لِرُكوبِ المَعاصی، وَالعُلَماءَ لِتَركِ التَّناهی.[1].

و اگر شما به چیزی جز اسلامْ پناه برید، كافران با شما پیكار خواهند كرد. آن گاه، نه جبرئیل مانَد و نه میكائیل و نه مهاجران و نه انصار كه شما را یاری كنند، جز شمشیر بر یكدیگر زدن، تا خدا میان شما داوری كند.

و همانا نمونه ها و داستان ها در دسترس شماست از عذاب خدا و سختی های او و روزهای الهی و رُخدادهایش.

سپس وعده عذاب را دیر می انگارید به بهانه ناآگاهی از كیفر او و سبك شمردن انتقام او و ایمن بودن از كیفرش، كه همانا خدای سبحان، [مردم ]دوران گذشته را كه پیش از شما بودند، نفرین نكرد، جز برای آن كه امر به معروف و نهی از منكر را وا گذاشتند.

پس خدا، بی خردان را به خاطر انجام دادن معصیت ها، و خردمندان را به جهت رها كردن نهی از منكر، لعنت كرد.

پیش از امام علی علیه السلام پیامبر اسلام نیز این خطر را برای مردم، چنین بازگو كرده بود كه:

یا أیُّهَا النّاسُ! إنَّ اللَّهَ یَقولُ لَكُم: مُروا بِالمَعروفِ وَانهَوا عَنِ المُنكَرِ، قَبلَ أن تَدعوا فَلا اُجیبَ لَكُم و تَسأَلونی فلا اُعطِیَكُم، وتَستَنصِرونی فَلا أنصرَكُم.[2].

ای مردم! خداوند به شما می فرماید: به خوبی فرمان دهید و از زشتی باز دارید، پیش از آن كه دعا كنید و دعایتان را مستجاب نكنم و از من بخواهید و به شما نبخشم و از من یاری طلبید و یاری تان نرسانم.

خطر ترك فریضه امر به معروف و نهی از منكر، برای تداوم انقلاب اسلامی، به حدّی است كه امام علی علیه السلام تا آخرین لحظات زندگی، مردم را از آن برحذر می داشت و در آخرین جمله وصیت نامه اش فرمود:

لا تَترُكُوا الأَمر بِالمَعروفِ وَالنَّهیَ عَنِ المُنكَرِ، فَیُوَلّی عَلَیكُم شِرارُكُم، ثُمَّ تَدعونَ فَلا یُستَجابُ لَكُم.[3].

امر به معروف و نهی از منكر را رها نكنید، تا پلیدان بر شما مسلّط گردند و آن گاه، دعا كنید و مستجاب نشود.

در ادامه خطبه قاصعه، امام علیه السلام پس از تنبّه دادن به خطر ترك امر به معروف و نهی از منكر و پشت كردن به ارزش ها برای آینده امّت، تصریح می كند كه هم اكنون، جامعه اسلامی با این مشكل روبه روست. بنابراین، اگر علاج نگردد، مردم باید در انتظار سلطه اشرار باشند:

ألا و قَد قَطَعتُم قَیدَ الإِسلامِ و عَطَّلتُم حُدودَهُ وأمتُّم أحكامَهُ.[4].

بدانید كه شما رشته اسلام را گسستید و حدود آن را معطّل گذاردید و احكام آن را میراندید.

آری! دست از اطاعت پیشوای حكیم و حقجوی كشیدن و دژ استوار دین را با گرایش ها و منش های جاهلانه شكستن، و معیارگرایی، شایسته سالاری، تشكّل، همسویی و همدلی را وا نهادن و به تفرقه و تَفَرعُن های شیطانی خو كردن، به عناوین پر طَمطُراق بسنده كردن، و از حقّ و حقیقت و ایمان و اسلام، فقط عناوین را یدك كشیدن، از اقامه امر به معروف و نهی از منكر و اجرای حدود الهی سر باز زدن و احكام دین را میراندن و... اینهاست راز شكست و فرو افتادن در دشواری ها و ماندن در گردونه حركت ها و در نتیجه، تباه شدن، و چیرگی شیطانی دشمن را با چشم دیدن و....









    1. نهج البلاغة: خطبه 192.
    2. میزان الحكمة با ترجمه فارسی: جلد هشتم/بخش 349/حدیث 12727.
    3. ر. ك: ص 276، ح 2961.
    4. نهج البلاغة: خطبه 192.